Terör örgütüne masada yer yok
ANKARA Milliyet – Fransa’nın başşehri Paris’te Memleketler arası Suriye Konferansı kapsamında Suriye’nin insani yardım konusunda karşılaştığı zorlukların ve ülkenin yine inşasına yönelik uğraşların ele alındığı bir toplantı düzenlendi. 14 Aralık 2024’te Ürdün’de ve 12 Ocak 2025’te Suudi Arabis’tada düzenlenen toplantıların devamı niteliğindeki toplantıda Türkiye’yi Dışışleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz temsil etti.
Yeniden inşaya katkı
Toplantıda insani yardımın manisiz bir formda Suriye’nin tamamına ulaşması için kurumlar birlikte çalışma isteklerini tabir etti. Güç, ulaşım, eğitim üzere farklı gereksinimlerin olduğu öncelikli bölümlerde Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılmasının sağlanarak, ülkenin yine inşasına yardımcı olma dileklerini lisana getiren iştirakçiler, toplumun tamamının Suriye’nin yine inşasından faydalanması gerektiğini kaydetti. İştirakçiler, Suriyeli mültecilerin ülkelerine inançlı, isteğe dayalı bir halde dönmeleri ve Suriye’deki idareyle sıhhat, eğitim, istihdam, kültürel mirasın koruma edilmesi alanlarda çalışarak ülkenin kalkınmasına yardımcı olma isteklerini vurguladı.
Toplantıya ait Türkiye kamuoyundaki hassasiyetlerden biri terör örgütü üyelerine de masada yer açılabileceği endişesiydi. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot geçen hafta, konferansa Kürt kümelerin da katılacağını söylemişti. Barrot’nun isim vermemiş olmasına rağmen terör örgütü ile temaslı SDG-PYD/YPG bu çerçevede birinci akla gelen küme olmuştu. Barrot, Almanya Dışişleri Bakanı ile Şam’ı ziyareti sırasında YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu SDG’nin Suriye devletine entegre edilmesi için siyasi tahlil davetinde bulunmuştu. Terör örgütü PYD/YPG sorumlularından gelen “Fransa’nın arabuluculuk” yapmaya çalıştığı haberleri de dikkat çekmişti. Fakat Fransa’dan yansıyan fotoğraflar Türkiye’nin hassasiyetlerinin dikkate alındığını gösterdi. Paris, terör örgütü temsilcilerini masaya oturtmadı. Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz’ın toplantıya katılması da bunun kıymetli bir göstergesi olarak yorumlandı.
‘Terörden arındırılmalı’
Alınan bilgilere nazaran toplantıda konuşma yapan Nuh Yılmaz, Suriye’nin istikrarının ülke, bölge ve ötesi için elzem olduğunu belirtti. Yılmaz, Suriye’nin terör ögelerinden büsbütün arındırılması konusunda Türkiye’nin kararlılığını vurguladı. Yılmaz, Suriye’nin kuzeydoğusundaki doğal kaynakların Suriye halkının çıkarları doğrultusunda kullanılmasını teminen Suriye’deki idarenin denetimine geçmesi gerektiğine işaret etti.
Macron: Manevi sorumluluk
Konferansın kapanış konuşmasını Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron yaptı. Macron, Suriye’de kurulan yeni idarenin geçiş sürecinde karşılaşacağı zorluklarla uğraşına takviye vereceklerini, bunun “manevi bir sorumluluk” olduğuna inandıklarını belirtti. Suriye’nin başta DEAŞ olmak üzere terör örgütleri ile çabayı sürdürmesi gerektiğini kaydeden Macron, terörle uğraşta Fransa’nın ‘müttefiki’ olarak SDG’nin (terör örgütü PKK/YPG’nin) Suriye Ulusal Ordusu’na entegre edilmesini istedi. Macron, “Suriye’nin ve komşularının güvenliği için elimizden geleni yapmaya hazırız” dedi.
Şeybani ile görüştü
Toplantı çerçevesinde Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, Fransız mevkidaşı Jean-Noel Barrot ile görüştü. Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz da Şeybani ile bir görüşme gerçekleştirdi. Yılmaz ayrıyeten Japonya Dışişleri Bakan Yardımcısı Hisashi Matsumoto, Katar Dışişleri Bakanlığı nezdinde Devlet Bakanı Dr. Muhammed bin Abdulaziz Al-Khulaifi, Fransa Avrupa ve Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşler ve Güvenlik Genel Yöneticisi Frédéric Mondoloni, Fransa’nın Suriye Özel Temsilcisi Jean-François Guillaume, BM Genel Sekreteri’nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen ve Arap Ligi Genel Sekreter Yardımcısı Hossam Zaki’yle bir ortaya geldi.
