Peş peşe 7 kişi ölünce hepsi toplatıldı! Ağrı kesicilerin arkasında siyanürlü sabotaj mı var?

Derleyen: Betül Topaklı / Milliyet.com.tr – Tarihler 1982 yılının eylül ayını gösterirken Amerika Birleşik Devletleri’nin Chicago bölgesinde yankı uyandıran birtakım gelişmeler yaşandı. Ağrı kesici aldıktan sonra 7 kişi acı içinde hayata veda etmişti. Kimse nedenini anlayamıyor, dehşet içinde olanları anlamlandırmaya çalışıyordu. Bu sebeple ağrı kesmek, ateş düşürmek, soğuk algınlığı, öksürük, nezle, baş ağrısı ve grip semptomlarını hafifletmek için pazarlanan bir ilaç markası olan Tylenol’ün üreticisi Johnson & Johnson çabucak harekete geçti ve piyasaya sürdüğü tüm Tylenol’leri geri çağırdı. Ancak ölümlerin sebebi ne Johnson & Johnson ne de Tylenol’lerdi. Pekala ölümlerin sebebi tam olarak neydi?
7 KİŞİ PEŞ PEŞE BİRDEN ÖLDÜ
Yaşanan üzücü olay, Chicago’da 7 kişinin potasyum siyanürle karıştırılmış Tylenol yuttuktan sonra ölmesiyle başladı. Tam olarak 7 kişi birden, Tylenol yuttuktan sonra kısa müddette önemli semptomlar göstermeye başladı. Bunlar; ani teneffüs yetmezliği, şuur kaybı ve kalp durması durumlardı. Bunları yaşadıktan sonra birkaç dakika içinde de hayatlarını kaybettiler. Olayların gerisindeki irtibat, kurbanların hepsinin Tylenol kullandığının fark edilmesiyle çözüldü.

KASITLI BİR ESER SABOTAJ EYLEMİYDİ
Yaşları ve geçmişleri farklı olan bu bireylerin vefatları çok büyük bir kaygıya yol açtı. Araştırmacılar, eserlerin Johnson & Johnson’ın üretim tesislerinden çıktıktan sonra gerçekleştiğini ve bunun kasıtlı bir eser sabotaj aksiyonu olduğunu belirlediler. Kurum, krizin başlangıcından itibaren meydana gelen ölümlerle eserlerinin bir ilişkisi olmadığını savundu. Hızla tırmanan bir krizle karşı karşıya kalan Johnson & Johnson, kararlı bir formda hareket etti.
Şirket, ülke çapında bir geri çağırma başlattı ve Amerika Birleşik Devletleri genelindeki mağaza raflarından yaklaşık 31 milyon şişe Tylenol geri gönderildi.
100 MİLYON DOLAR ZİYAN ETTİ
Geri çağırmanın toplam maliyeti 100 milyon doları (3,5 milyar lira) aştı ve o vakitler için bu değerli bir mali yüktü. Geri çağırmaya ek olarak, Johnson & Johnson medya kuruluşları aracılığıyla tekrar tekrar kamuoyuna ikazlarda bulunarak tüketicilere durum çözülene kadar Tylenol kullanmamaları davetinde bulundu.

KRİZİ YETERLİ YÖNETMESİNİ BİLDİ
Şirket, tüketicilerin soru yahut tasalarını iletebilecekleri fiyatsız telefon çizgileri kurdu ve soruşturma hakkında güncellemeler sağlamak için tertipli basın toplantıları düzenledi. Ayrıca Johnson & Johnson; FDA (Amerika Birleşik Devletleri Besin ve İlaç Dairesi), kolluk kuvvetleri ve diğer yetkililerle iş birliği yaparak sorunun kaynağını araştırmak ve gelecekte benzeri olayları önlemek için tahliller geliştirmek için çalıştı.
Şirketin bu devirdeki en değerli yeniliklerinden biri, sağlam ambalajların piyasaya sürülmesiydi. Bunun yanı sıra bir esere müdahale edilip edilmediğini aşikâr etmek için tasarlanmış mühürlü şişeler, folyo mühürler ve çocuklara güçlü kapaklar yer alıyordu. Bu tedbirler sadece acil güvenlik telaşlarını gidermekle kalmadı, birebir vakitte reçetesiz satılan ilaçlar için yeni bir sanayi standardı hâline geldi. Tylenol yine piyasaya sürüldüğünde, Johnson & Johnson tüketici inancını yine kazanmaya odaklandı.

DEĞİŞİKLİKLERİN ÖNÜNÜ AÇTI
Johnson & Johnson’ın 1982 yılında Tylenol ağrı kesicileri geri çağırması, kriz idaresi ve kurumsal sorumlulukta örnek teşkil etti. Zira şirket, eserlerinin güvenliğini ve sabotaja dayanıklılığını vurgulayan kapsamlı bir pazarlama kampanyası başlattı. Tüketicileri markaya geri dönmeye teşvik etmek için indirimler, kuponlar ve başka teşvikler sundular. Olumlu yansılar sayesinde Tylenol hızla pazar lideri konumunu geri kazandı. Geri çağırma maliyetli olsa da Johnson & Johnson, tesirli kriz idaresinin bir delili hâline geldi. Tylenol krizi ayrıyeten eser sabotajını federal bir kabahat hâline getiren 1983 Tylenol Maddesi’nin kabulü dahil olmak üzere kıymetli değişikliklerin önünü açtı.