Şairin daveti barışa davet
MELİSA VARDAL- Şiirin davetini gitarının telinde çoğaltan Cem Yarkın, “Gitme Kal” ile dizelerin yükünü tekrar müziğe emanet ediyor. Albümde Hasan Hüseyin, Nâzım Hikmet, Melih Cevdet Anday, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Harun Güzeloğlu, Mehmet Barış ve Nobel ödüllü Latin Amerikalı şair Gabriela Mistral’in dizeleri yer alıyor. Albümün omurgasını halkı sevgiye ve hakikatle yüzleşmeye çağıran sert dizelerle bestelerdeki melodik-yumuşak lisanın şuurlu aykırılığı oluşturuyor. Yarkın’a nazaran şairlerin çağrısı halkı sevgiye, daha adil bir dünyaya davet eden bir isyan: “O şiirler aklıma gelip gitarı elime aldığımda bir kontrast oluşuyor. Son derece melodik ve yumuşak ezgiler ancak altında şairlerin hesap soran haykırışı var.”
Hasan Hüseyin’in “Bıçak Kemik’te”si albümün bütünlüğünün içinde ayrıksı bir örnek. Yarkın’ın sözüyle “kendi bestesini zati bulmuş” bir şiir. İnhisar direnişi sırasında şiiri yüksek sesle okuyan şair Mehmet Özer’in ritminden doğmuş ve Yarkın sadece o ritmi müzikleştirmiş. Gabriela Mistral, hem bayan şair kimliği hem de sürgün, kayıp ve baskılarla dolu hayatıyla albümdeki çarpıcı seslerden biri. Mistral’in “Değilim Bir Başıma”sını seçen Yarkın bu şiirdeki direnişi, umudu ve dayanışmayı da müziğe taşımak istediğini söylüyor müzisyen. Albümde Melih Cevdet Anday’ın “Barış Olsun da Gör” şiirinden beslenen bir müzik bulunuyor. Yarkın, bu dizelerdeki bitmeyen hasrete dikkat çekiyor.
Yarkın’a nazaran müziğin öbür sanat yapıtlarından farklı bir gücü var. Ona nazaran bir romanı tahminen bir sefer okursunuz, bir sineması birkaç defa izlersiniz lakin bir şarkıyı tekraren dinleyebilirsiniz. Münasebetiyle müzikler tekrarlandıkça büyüyen bir davete dönüşür. Yarkın, “Bir müzik bir anda insanları ortak bir paydada buluşturabilir” diyerek, melodilerin halkın belleğini canlı tutan, gayret anlarında ortak bir nefese dönüşen bir güç taşıdığını söylüyor.
Şarkıları yapay zekâ söylüyor
Albümün imal süreci de en az şiir seçkisi kadar dikkat alımlı. Tüm besteler Cem Yarkın’a ilişkin, lakin düzenlemeler kuzeni ve dostu Metin Tapkı tarafından üstlenilmiş. İşin enteresan yanı, vokal icralarının tamamı yapay zekâ ile üretilmiş olması. Yarkın bu süreci şöyle anlatıyor: “Metin bir gün müzikleri düzenlemek istediğini söyledi. ‘Gitme Kal’ı yaptı, bana yolladı. Fevkaladeydi. ‘Bunu kim söylüyor?’ dedim. ‘Tamamı yapay zekâ’ dedi. Evvel şaşırdım ancak besteler nota nota benim tarafımdan yapılmıştı, perküsyonları aşikardı. Yapay zekâ sırf icrada kullanıldı. Çok uzun ve meşakkatli bir süreçti lakin en büyük faydası şu: Bizim üzere ekonomik imkânları hudutlu müzisyenlerin yüksek kayıt kalitesine ulaşabilmesini sağlıyor .Çünkü bu işler çok kıymetli işler; stüdyo kayıtlarına, teknik ekipmanlara erişim her sanatçı için mümkün olmuyor.” Müzisyen bir yandan “bir düğmeye basıp ortaya iş çıkarma” kolaycılığına haklı tenkitler getirildiğini kabul ediyor ama öte yandan hakikat yönlendirildiğinde sanatkarın emeğini çoğaltabildiğini savunuyor.
