Çocuklar dijital dünyada da korunacak
ASLIHAN ALTAY KARATAŞ / Ankara – Türkiye, çocukların dijital dünyada güvenliğini sağlamak hedefiyle kıymetli bir adım attı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Dijital Dünyada Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni imzaladığını duyurdu. Kabine sonrası açıklamasında kontrata değinen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, tüm dünya çocukları için çok manalı ve değerli bir adım attıklarını vurgulayarak “İmzaladığımız Dijital Dünyada Çocuk Hakları Sözleşmesi’yle bu alanda global bir farkındalık oluşturmak istiyoruz. Beş farklı lisanda hazırlanan mukaveleyi anne babalar başta olmak üzere tüm vatandaşlarımın dikkatle okumasını istirham ediyorum” dedi.
Zorbalık yasağı
13 husustan oluşan ve çocukların dijital güvenliğinden sorumlu tüm paydaşlara bir davet niteliğindeki kontrat, ilgili tarafları, çocukların korunması için üzerlerine düşen sorumluluğu yerine getirmekle mükellef kılıyor. Çocukları gaye alan ya da çocukların yer aldığı dijital içeriklerde onların fizikî, zihinsel ve duygusal gelişimlerine ziyan verebilecek ögeler bulundurulamayacağı vurgulanan mukavelede, “Dijital içerik ve uygulamalarda çocuğun mahremiyet hakkı, açık istek unsuru ve unutulma hakkı gözetilir. Bu haklara ters uygulamalara müsaade verilemez” deniliyor. Çocukların yer aldığı içeriklerde “şiddet, nefret söylemi, zorbalık, müstehcenlik, bahis, kumar” üzere çocuğun fizikî, zihinsel ve duygusal bütünlüğüne ziyan verecek ögelere yer verilemeyeceği söz ediliyor.
Sözleşmede çocukları maksat alan ya da çocukların yer aldığı dijital içeriklerde onların fizikî, zihinsel ve duygusal gelişimlerine ziyan verebilecek ögeler bulundurulamayacağı vurgulanıyor.
Sözleşme sorumlulukları ortaya koyuyor
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın mukaveleyi imzalarken çekilen fotoğrafına da yer verdiği toplumsal medya paylaşımında “Sözleşme, devlet kurumlarından ailelere, teknoloji şirketlerinden toplumsal medya platformlarına kadar herkesin sorumluluklarını net bir biçimde ortaya koyuyor. Tek bir çocuğumuzun dahi yaşına uygun olmayan içeriklere maruz kalmaması, dijital ortamdaki güvenliklerinin sağlanması ve mahremiyetlerinin korunması için bilhassa siz kıymetli ailelerin takviyesi çok kıymetli” sözlerini kullandı.
Çocuğa uygun algoritma
Sözleşmeye nazaran çocuğa ilişkin şahsî bilgiler, özel nitelikli şahsî data kapsamında devletin kontrolü ve nezareti altında hizmet sağlayıcılar tarafından korunacak. Dijital hizmet sağlayıcıları, çocuklara yönelik algoritmaların ve içeriklerin inançlı, yaşa uygun ve ayrımcılıktan uzak olmasını sağlayacak.
Şikâyet mekanizmaları
Çocukların dijital ortamda maruz kalınan ihlallere karşı süratli, erişilebilir ve tesirli müracaat yolları ile şikâyet düzeneklerine sahip olması gerektiğine dikkat çekilen mukavelede, çocukların güvende kalmak için yaşlarına uygun, erişilebilir ve nitelikli bir “dijital okuryazarlık eğitimi” alması için devletlerin yükümlü olduğunun altı çiziliyor.
