İktisada Google çelmesi

Mithat Yurdakul / İstanbul – Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu Avrupa’da birçok ülkede, dün sabah Google’a erişim kahrı yaşandı. Türkiye genelinde Google arama motoruna erişim kesilirken; YouTube, Gmail, Google Drive, Gemini, Google Maps ve Spotify üzere Google alt yapısını kullanan hizmetlere ulaşılamadı. Erişim sorunu yaşayan ülkeler ortasında Türkiye’nin yanı sıra Bulgaristan, Yunanistan, Gürcistan, Hırvatistan, Sırbistan, Romanya, Ermenistan, Hollanda ve Almanya da yer aldı. Erişim derdi nedeniyle şahsî ilişkilerin yanı sıra başta sunumlar ve elektronik posta olmak üzere iş hayatındaki profesyonel faaliyetler de sekteye uğradı. Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan; Google, Android ve bağlı servislerinde, Türkiye ve Avrupa bölgesini kapsayan kesinti yaşandığını söz ederek, şu açıklamayı yaptı:
“Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi’miz, Google’dan kesinti sebebiyle teknik rapor talep etti. Süreci yakından takip ediyoruz. Yaşanan bu kesintiler, yerli ve ulusal eser ve yazılımların ne derece değerli olduğunu gösteriyor. Bu sebeple 5G’nin hem yazılım hem de donanım kısmında yerlilik oranını artırmak için çok fazla çalıştık. Şu anda yüzde 60 olan yerlilik oranımızı daha da artıracağız.”
Sebep data merkezleri mi?
Google servisleri yaklaşık yarım saatlik kesintinin akabinde tekrar faaliyete geçti. Google’dan yaşanan kesinti ile ilgili resmi bir açıklama gelmezken, yaşanan durumun Google’ın bilgi merkezlerindeki bir meseleden kaynaklanmış olabileceği belirtiliyor. Kesintinin, bilhassa Karadeniz bölgesindeki ülkelerde daha ağır hissedildiğine dikkat çekilirken, bu bölgelerin bağlı olduğu bilgi merkezlerine işaret ediliyor. Geçmişte de yazılım güncellemeleri yahut data merkezlerindeki teknik aksaklıklardan meydana gelen kesintiler yaşandığı söz ediliyor.

Erişim sorunu yaşayan ülkeler ortasında Türkiye’nin yanı sıra Bulgaristan, Yunanistan, Gürcistan, Hırvatistan, Sırbistan, Romanya, Ermenistan, Hollanda ve Almanya da yer aldı. Erişim derdi nedeniyle şahsî temasların yanı sıra başta sunumlar ve elektronik posta olmak üzere iş hayatındaki profesyonel faaliyetler de sekteye uğradı.
‘İkame edebilecek eserlerimiz var’
BKIW Reklam Hizmetleri Yönetim Kurulu Lideri Berat Kuzu tüm şirketlerinde Google altyapısı kullandıklarını belirterek, şunları söyledi: “Bugün şirketlerin faaliyetleri durdu. Yalnızca Gmail’ini kullanmıyoruz, Driver’ını da kullanıyoruz, Gdocs’ünü de kullanıyoruz, transferini de kullanıyoruz, yani Google altyapısının her şeyini kullanıyoruz. Bunun için de bilgisayarlarımızda yüklü olarak ofis programları yok. Memleketler arası kesintilerde, teknoloji aksamalarında benim şirket faaliyetim duruyor. Ülke olarak ikame edebilecek çok fazla eserimiz var. Google’a arama motoru olarak muhtacız. Yerli eseri üretenle birlikte kullananı teşvik edecek bir şey yapılmalı. Yoksa bugün biz çok acı bir halde yaşadık. Ya konforlu alanda kalacağız, ya kendi ürettiğimiz eseri kullanacağız. ”

Yerli yazılımlar devrede
Küresel internet devi Google’da yaşanan kesinti, yerli yazılımların ehemmiyetini bir sefer daha ortaya koydu. Türkiye, geçtiğimiz periyotta birçok alanda yerli yazılım ve donanımları devreye aldı. Yerli ve ulusal hava trafik görüntüleme yazılımı İRADE, İstanbul Havalimanı ile Muğla Dalaman Havalimanı’nda kullanılmaya başlandı. Trabzon, Antalya, Muğla Milas Bodrum ve İzmir Adnan Menderes havalimanlarına suram için de çalışma yürütülüyor. Havacılıkta gündeme gelen bir öbür yerli yazılım da Ulusal Nezaret Radarı (MGR) oldu. Türkiye’nin birinci yerli ve ulusal haberleşme uydusu Türksat 6A, hizmete alındı. Türksat 6A ile Hindistan, Tayland, Malezya ve Endonezya kapsama alanına alınacak. HAVELSAN ile OYAK’ın iştiraki INNOVANCE, yerli kurumsal kaynak yazılımı geliştirme maksadıyla, KOVAN projesi için stratejik işbirliği mutabakatı imzalarken; Next Toplumsal, “yerli toplumsal medya” olarak faaliyete geçti. Önümüzdeki periyotta ise internette yeni bir periyot başlatacak olan 5G altyapısında yerlilik ve ulusallık oranları da artırılacak.