23 kilo verdiren asırlık diyet! Kitapta yazanı adım adım uyguladı: ‘Hepsinden daha iyi’
Betül Yasemin Kökbek / Milliyet.com.tr – Günümüzde fit görünmek ve sağlıklı kalmak için kilo vermeye yönelik sayısız prosedürle karşılaşıyoruz. Lakin bu metotların bir kısmı hakikaten faydalıyken, birçoğu sıhhate ziyan verebiliyor. İşin uzmanına danışarak şahsî kan bedelleri, alerjileri ve hassasiyetlerine nazaran hazırlanan beslenme listeleriyle ilerleyenlerin ise hakikat yolda olduklarını söylemek mümkün. Beslenme uzmanları, aktüel araştırmaları takip ederek hem metabolik hastalıkların tedavisinde hem de fazla kiloların verilmesinde bireye özel tahliller sunuyor.
Bugünlerde tanınan olan çağdaş diyetler daima gündeme gelirken, tarihin tozlu raflarından çıkan bir yolu tercih edenlerin sayısı hayli az. Lakin deneyenler, bu unutulmuş prosedürün olumlu tesirlerinden kelam ediyor. ‘Banting diyeti’ olarak bilinen bu yaklaşımın öyküsü, 19. yüzyıl İngilteresi’ne kadar uzanıyor. Pekala, 1800’lerden günümüze ulaşmayı başaran bu diyet nitekim sağlıklı mı?
BİR YILDA 23 KİLO VERDİ, KENDİ KİTABINI YAZDI
Takvimler 1862 yılını gösteriyordu. Londra’da cenaze işleri yöneticisi olan 64 yaşındayken William Banting yaşadığı süratli kilo artışı karşısında bir tedbir alma muhtaçlığı duydu. 165 cm uzunluğunda ve 91 kiloydu. Beden kitle endeksi olağanın dışındaydı. Obez tanısı alma yolunda ilerleyen Banting, doktor bir arkadaşına danıştı ve düşük karbonhidratlı bir beslenme tavsiyesi aldı. Kilo vermeyi ve dahası sağlıklı olmayı başına koyan William Banting ekmek, tereyağı, süt, şeker, bira ve patatesten vazgeçip çoğunlukla hayvansal protein, meyve ve nişastasız sebzelerle beslenmeye karar verdi.
Bir yıl boyunca bu programa uyan ve aldığı karardan dönmeyen Banting bir yılın sonunda tamı tamına 23 kilo verdi ve bel kısmından 33 cm inceldi. Sonuçlar karşısında şaşkınlığa uğrayan Banting hem aldığı tavsiyeleri hem de bir yılda kendi kendine geliştirdiği kilo verme sırlarını ‘Letter On Corpulence, Addressed To The Public’ (Kamuya Hitaben: Şişmanlık Üzerine Bir Mektup) isimli küçük bir kitapçıkta yayınladı ve bu kitapçık birinci diyet rehberlerinden biri olarak kabul edildi.
YouTuber Will Tennyson
Bir cenaze uzmanının kaleminden çıkan bu kitap epey ilgi gördü. Sayısız insan Banting formülleriyle zayıfladı. Yıllar içinde lisandan lisana dolaşan bu prosedürlerin 21. yüzyılda işe yarayıp yaramadığını test etmek isteyen Fitness uzmanı YouTuber Will Tennyson işe koyuldu. Tennyson bu usulleri deneyen birinci kişi değildi lakin YouTube kanalında her bir evreyi paylaştığı için onunki epeyce ayrıntılı bir tecrübeydi.
Banting diyeti düşük karbonhidrat, yüksek yağ ve protein odaklı bir diyet olarak bilinir. Bu diyette kimi besinler mutlaka hudutlu tüketilmeli yahut hiç tüketilmemeli. Şekerli, nişastalı ve işlenmiş eserlerden uzak durmayı ve kaloriyi çoğunlukla et, balık, yumurta, sağlıklı yağlar ve düşük karbonhidratlı sebzelerden sağlamayı öngörüyor.
19. YÜZYILDA AKŞAM YEMEĞİ YOKTU
Tennyson işe birinci olarak Banting’in güne başlarken içtiği içecek tanımıyla başladı. 1,5 litre böğürtlen suyunun içinde 450 gram şeker, 200 gram rendelenmiş Hindistan cevizi, 200 gram toz tarçın, 250 gram yeni baharat, 250 gram karanfil bulunuyordu.Tarifte bu karışımdan bir yemek kaşığı alıp sulandırarak içmek gerektiğini yazmıştı. Tanımları inceleyen Tennyson ise bu karışımı deneyen birinin bu içecekten hiçbir yarar alamayacağını düşündüğünü, içinin şeker dolu olduğunu söyledi. Kahvaltı öğününde ise Banting’in birkaç kesim koyun eti, büyük bir fincan çay (sütsüz ve şekersiz), küçük bir bisküvi yahut 30 gram kızarmış ekmek yediğini gördü ve denedi. Will Tennyson, Banting’in kahvaltısının ‘üzücü göründüğünü’, bu türlü bir kahvaltıyla nasıl kilo verdiğini anlamanın kolay olduğunu söyledi.
William Banting metodu sabah kahvaltısı
19. yüzyılda, bugün öğlen yemeği olarak isimlendirilen öğüne çoklukla akşam yemeği denirdi ve günün en büyük öğünü olup öğlenden sonra erken saatlerde servis edilirdi. Lakin Tennyson bu halde ilerlemedi, akşam yemeğini öğlen yemeği olarak tüketti. Banting, yemek günlüğünde ‘akşam yemeği’ olarak şunları tükettiğini söylüyordu: ‘Somon hariç beş yahut altı kesim balık yahut rastgele bir et, patates hariç rastgele bir zerzevat, bir kesim ekmek, meyveden yapılmış bir puding ve bir kadeh alkol.
Tennyson, Banting diyetinde alkolün yaygın bir tema olduğunu ve günde yedi kadehe kadar alkole müsaade verildiğini görünce şaşırmıştı. Öğlen yemeğinden sonra Tennyson, tıpkı Banting üzere kitapçıkta yazan çayı içmeden evvel ‘hafif bir yürüyüşe’ çıktı. Çay öğünü ‘iki yahut üç modül meyve, sütsüz yahut şekersiz bir fincan çay’dan oluşuyordu. Banting diyeti, temel olarak her üç-dört saatte bir öğün yapmaya odaklanıyordu lakin idmana çok az değer verilmişti.
William Banting adabı akşam yemeği
KETOJENİK DİYETİN ÖNCÜSÜ OLABİLİR Mİ?
Günün son öğünü olan lakin geç bir saatte yapılan ‘akşam yemeği’ için Tennyson, Banting’in yemek planına uygun olarak tavuk ve yanına bir kadeh alkol aldı. YouTuber, yatmadan evvel hafif protein tüketmeyi sevdiğini lakin alkolün, günün erken saatlerinde yaptığı üzere kendisinde biraz baş dönmesi yarattığını söyledi. Tennyson, diyette alkolün bu derece tüketilmesinin karaciğeri tehdit eden bir durum olduğunu söyledi.
New York’lu beslenme uzmanı Laura Cipullo yıllar içinde Banting diyetini inceleyen öteki meslektaşları üzere Banting diyetinin, bedenin güç için yağ yakmasına yardımcı olmak maksadıyla çok düşük ölçüde karbonhidrat tüketip bunları yağla değiştirmeyi içeren günümüz ketojenik diyetinin öncüsü olduğunu söyledi.
Sonuç olarak, alkol alımını bir kenara bıraktığında bu diyet tekniği ünlü YouTuber için tesirli bir metot olabilirdi. Tennyson, Banting diyetinin kilo verme konusunda tesirli olabileceğine inandığını zira çok düşük karbonhidratlı olduğunu, önerilen kalori alımından daha az olduğunu söyledi ve şu yorumu yaptı:
“Alkol ölçüsü dışında, bu diyetin şu anki birçok diyetten daha yeterli olduğu konusunda tartışmaya açık bir nokta var. Bunun nedeni çok fazla tek bileşenli besin olması. Hiçbir katkı hususu, hiçbir kimyasal unsur yok, yalnızca besinin kendisi var ve günümüzde buna daha çok gereksinimimiz var.”
Tennyson, Banting diyetini uygularken bir besin takip uygulaması kullandı ve bir günde toplamda 1714 kalori, 115 gram protein, 31 gram yağ ve 68 gram karbonhidrat aldı. Tennyson, Banting diyetinin karbonhidrat açısından çok düşük olduğunu ve ‘çoğu insanın kilo vereceğini’ söyledi.
19. yüzyıldan günümüze kadar ulaşan William Banting’in sistemleri bazıları için tartışmalı bazıları için de denemeye paha bir yol olarak kabul ediliyor. Ancak uzmanlar 21. yüzyılda şahısların beslenme alışkanlıklarında ve günlük antrenman ölçüsünde değişiklikler olduğunu, Banting usullerini olduğu üzere değil de günümüze uyarlayarak uygulamak gerektiğini düşündüklerini iletiyorlar.
