Kuzey Kore plajlarında bir gün! Rus turist yaptıklarına inanamadı: ‘Telefonla ödedik’
Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Kuzey Kore, nadiren kapılarını dış dünyaya aralayan yapısıyla uzun müddettir gizemini koruyan bir ülke. Birden fazla vakit askeri gelişmelerle gündeme gelen bu kapalı ülkeye adım atabilen turist sayısı ise epey sonlu. O az sayıdaki şanslı isimlerden biri de Rusya’dan gelen bir turist kafilesine katılan 33 yaşındaki insan kaynakları uzmanı Anastasia Samsonova oldu. Samsonova, geçen temmuz ayında Kuzey Kore’nin yeni açılan tatil beldelerinden birinde konaklayan birinci yabancılar ortasında yer aldı.
Kuzey Kore’nin turizm dalındaki en değerli müşterisi Çin olarak biliniyor. Yalnızca Rusya ve Çin üzere komşu ülkelerden direkt uçuş imkânı olan Kuzey Kore’ye en çok yabancı turistin Çin’den geldiği biliniyor. Yapılan açıklamalara nazaran Kuzey Kore’nin Kovid-19 pandemisi sırasında hudutlarını kapatmasından evvelki yıl olan 2019’da, birçok Çin’den olmak üzere rekor sayıda 300 bin yabancı turisti ağırlamıştı. Pandemi sırasında durdurulan turizm faaliyetleri, salgının denetim altına alınmasıyla tekrar başladı. Geçtiğimiz yıl Rus turistlere de açılan ülke, Şubat ayında pandemiden bu yana virüsün yayılmasını önlemek emeliyle Kuzey Kore’ye memleketler arası turizmi duraklatmıştı. Kuzey Kore, Avustralya, Fransa, Almanya ve İngiltere üzere Batı ülkelerinden de turist kabul etmeye başlamış olsa da, bu durum Batı ülkelerinden gelen turistler için kısa sürdü ve Kuzey Kore, bu ülkelerden turist kabul etme sürecini durdurdu.
İZİN ALMADAN ROTADAN SAPMAK YASAK
Anastasia Samsonova, 14 kişilik bir turist kafilesinin içindeydi. Kuzey Kore gezisi boyunca rehberlerle birlikte müdafaaların da eşlik ettiği kafile, geziyi sıkı güvenlik tedbirleri altında gerçekleştirdi. Turistlerin yetkililerden müsaade almadığı sürece rotadan çıkması ya da şahsi hareket etmesi yasaktı. Rehberlerle bu husus hakkında konuştuğunu tabir eden Anastasia, “Yerli halkla etkileşime girip onları korkutmamızı önlemek için muhafızlara gereksinim duyulduğunu söylediler.“ Anastasia, “Sokakta yürürken, beşerler bize büyük bir şaşkınlıkla baktılar zira ülke çok uzun müddettir kapalıydı” dedi.
İngiltere merkezli basın kuruluşu BBC’ye konuşan Anastasia, içinde bulunduğu turist kafilesinin inşaat alanları yakınlarında fotoğraf çekilmemesi ve çok açık kıyafetler giymemeleri konusunda uyarıldığını söyledi. Wonsan Kalma tatil merkezinin kafilenin ulaştığı sırada neredeyse boş olduğunu tabir eden Anastasia, insansız bir tatilin tadını çıkardığını belirterek, “Plaj her gün eksiksiz bir formda temizleniyor ve düzeltiliyordu. Her şey tertemizdi. Şezlonglar yepyeniydi, her şey tertemizdi. Denize girenlerin sayısı da az olduğu için kalabalık yoktu. Nitekim çok hoş bir plajdı“ dedi.
Wonsan Kalma tatil bölgesi, Kuzey Kore’nin füze denemeleri yaptığı bölgenin yakınlarında olduğu için ‘eşsiz’ bir tatil bölgesi olarak isimlendiriliyor. Anastasia, orada bulunduğu müddet içerisinde hiçbir füze fırlatılmadığını lakin ikramlık eşya satan mağazalardan 40 dolara (Yaklaşık bin 640 lira) maket roketlerin satıldığını söyledi. Anastasia, turistlerin en çok tercih ettiği ikramlık eşyanın Kuzey Kore Olimpiyat kıyafetleri olduğunu belirtti. BBC’nin bağlantı kurduğu bir başka turist Daria ise Instagram üzerinden yapılan konuşmada, tatil köyünü ‘çok yeni’ ve Rus turistlerin alışık olduğu tipten bir tatil olmadığını söyleyerek alışılmışın dışında bir yer arayan turistler için ilgi alımlı olduğunu tabir etti.
‘KUZEY KORE REFAH İMGESİ YARATMAYA ÇALIŞIYOR’
ABD merkezli The New York Times Gazetesi’nde yer alan bir diğer habere nazaran ise Wonsan Kalma tatil merkezi üzere tesisler başta olmak üzere ülkede yaşanan dönüşüm süreci, memleketler arası yaptırımların tesirini azaltmak ve turizm üzerinden ülkeye nakit girişini artırmak emeli güdüyor. New York Times, ülkeyi yakın vakitte ziyaret eden Rus turist Daria Zubkova, İsveçli bir maraton koşucusu ve Çinli bir öğrencinin tecrübelerine ve imgelerine de yer verdi.
‘VARDIĞIMDA HER ŞEYİN LÜKS OLDUĞUNU GÖRDÜM’
Pyongyang’da lisan dersleri alan Çinli bir öğrenci, birinci başta ülkenin geri kalmış olacağını düşündüğünü söyleyerek, “Yeterince yiyeceğim yahut sıcak giysilerim olmayacağından endişeleniyordum fakat oraya vardığımda her şeyin epey lüks olduğunu gördüm“ dedi. Yetkililerin yaptırımlarından korktuğu için ismi açıklanmayan öğrenci, kentin en lüks yerlerinden birinin, çeşitli mobilya, mutfak eşyaları ve besin eserleri satan çok katlı bir alışveriş merkezi olan Rangrang Patriotic Geumganggwan olduğunu söyledi. Kendisi ve Çinli öğrenci arkadaşlarının, sistem ve eserlerin direkt İsveçli mobilya şirketinden kopyalanmış üzere görünmesi nedeniyle alışveriş merkezine “Kuzey Kore IKEA’sı“ dediklerini belirtti.
Çekilen imgelerde Pyongyang’daki mağazalarda Kuzey Kore ordusunun kullandığı askeri araçlarla ilgili taklit lego setleri, Rus salamı ve Kuzey Kore hoşluk eserleri satıldığı da görülüyor. Alışveriş merkezinde lüks bir kahve zincirinin kopyasını andıran ‘Mirai Reserve‘ isimli bir kahveci de bulunuyor. Çinli öğrenci, ekseriyetle Amerikan dolarıyla ödeme yaptığını ve Pyongyang’daki fiyatların değerli olduğunu söyleyerek, Mirai Reserve’de üç kahve için yaklaşık 25 dolar ödediğini hatırladığını belirtti.
‘ÖDEMELERİ CEP TELEFONLARIYLA YAPIYORUZ’
Nisan ayında Pyongyang Maratonu’na katılan 53 yaşındaki İsveçli koşucu Johan Nylander da başkentteki ödemelerin birçoklarının cep telefonlarıyla yapıldığını söyledi. Su ve meyve suyu şişeleri satan küçük sokak satıcılarının bile nakit yerine QR kodlu dijital ödemeleri tercih ettiğini belirtti. Nylander, “Cep telefonları günlük hayatın büyük bir modülü. Dünyanın geri kalanında bulabileceğiniz birçok uygulamaya sahipler” dedi. Rusya’nın St. Petersburg kentinden 35 yaşındaki veteriner Daria Zubkova, Kuzey Kore’nin uzun vakittir ziyaret etmek istediği bir ülke olduğunu ve bu nedenle bir haftalık seyahat için yaklaşık bin 400 dolar (yaklaşık 57 bin lira) ödediğini söyledi.
Turizmin Birleşmiş Milletler tarafından yaptırım uygulanmayan bir iktisat dalı olduğunu söz eden Seul’deki Sejong Enstitüsü’nde analist olan Choi Eun-ju, “Kuzey Kore, turizmi döviz kazandırabilecek, istihdam yaratabilecek, iç tüketimi canlandırabilecek ve ulusal imajı güzelleştirebilecek çok emelli bir dal olarak görüyor” dedi. Seul merkezli Kore Ulusal Birlik Enstitüsü analistleri Hwang Joo Hee ve Na Yongwoo ise mart ayında yayınlanan bir rapora atıfta bulunarak, “Turizmi teşvik etmek, Kuzey Kore’yi açıklık ve denetim ortasında bir istikrar arayışında ikilemde bırakıyor” dedi. Kuzey Kore’nin sav edildiği üzere bir dönüşüm içinde olup olmadığı ya da bunda ne derece başarılı olacağını söylemek için şimdi erken olsa da, ülkenin bundan sonraki süreçte vakit zaman turizm faaliyetleriyle de gündeme gelmesi hayli olası üzere görünüyor.
