8 çeyrek altınla mum ışığında çikolata! ‘Batarız sandılar, bu işin işvereni olduk’
Gonca Kocabaş / Milliyet.com.tr – Bursa doğumlu Büşra Şafak, üniversite eğitimi için İstanbul’a taşınarak Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi’nde matematik kısmı bitirdi. Ailesi aşçı olmasını istemiyordu, onlar için okulunu tamamlayıp bir yandan da kendini mutfak alanında geliştirmek istiyordu. 2014 yılında okula kaydını yaptırdıktan çabucak sonra tuttuğu öğrenci konutunun karşısındaki pastaneye gidip “Lütfen beni işe alın. Para istemiyorum yalnızca iş öğrenmek istiyorum” dedi. O günden sonra profesyonel mutfak seyahati başladı. Birçok farklı mutfakta çalışarak hem eğitimini devam ettirdi hem de deneyim kazandı.
‘5 ÇEYREK ALTINLA LOGO, KALAN PARAYLA DA MATERYAL ALDIK’
2020 yılında Büşra bir e-ticaret şirketinde çalışıyordu, eşi ise Türk Hava Yolları’nda. Evlenmek için para biriktiriyorlardı ve yalnızca 8 çeyrek altın biriktirebilmişlerdi. Pandeminin başlamasıyla kısa müddet sonra işten çıkarılan Büşra, biriktirdikleri parayla ‘Ne yapabiliriz?’ diye düşünürken bu işe girmeye karar verdiler. “Elimizde az bir sermaye olduğu için asgarî sarfiyatla ziyan etmeden üretmenin bir yolunu bulmamız gerekiyordu. Konuttan üretim müsaadesi alarak başladık” diyen Büşra, “Babam esnaftı, onun vergi numarasına ek kod eklettik. Ailemin kullanılmayan dağ meskeninde üretime başladık. 5 çeyrek altını logo tasarımımıza harcadık. Kalan parayla 2 tane çikolata kalıbı, biraz yulaf ve çikolata alarak üretime başladık. Asgarî masrafla başladığımız için kazandığımız parayı tekrar işe yatırabiliyorduk. Online satış yapıyorduk, evvel en ucuz diye birçok küçük işletmenin yaptığı üzere online satış için aracı platformla başladık. Büyük platformlar için kâfi gerekliliklerimiz yoktu. İnstagram üzerinden bu platforma yönlendirerek satış yaptık ve yavaş yavaş büyüttük” biçiminde konuştu.
Yakın etrafının, bilhassa de ailesinin birinci başlarda hiç istemediğini lisana getiren Büşra Şafak, “Babam sonuna kadar karşı çıktı, vergi kodu için bile günlerce yalvardım. En sonunda ‘Nasılsa pes edeceksin’ diyerek müsaade verdi. Bize güvenen ve yapabileceğimizi düşünen çok az insan vardı. Birçoğu esasen yakında bıkıp bırakacağımızı yahut batacağımızı bunun süreksiz bir heves olduğunu düşündü” bilgisini paylaştı.
‘ELEKTRİK KESİLİNCE MUM IŞIĞINDA ÇİKOLATA YAPMAYA BAŞLADIM’
“Eşim ve birebir vakitte ortağım Yiğit’le İstanbul’da çalışırken ona sık sık kurabiye, çikolata üzere şeyler yapardım” diyen Büşra, “Uzun yıllardır mutfakla ilgilendiğim için çikolatayla çalışmayı da çok seviyordum. Öğrencilik vakitlerimde tekrar konuttan sipariş alıp çikolata, granola, kurabiye hatta menemen siparişi bile alıp harçlığımı çıkartıyordum ve mutfaktan kopmamaya çalışıyordum. Yiğit’le online üzerinden ‘Ne satabiliriz?’ diye düşünürken çikolata üzerine yoğunlaşmamızın sebebi, kargoyla gönderilebilecek, bozulmayacak hammaddeye sahip olmasıydı. Kurabiye, kek usulü eserler yapamazdık zira gönderirken bozulur yahut bayatlardı. Üretim gücümüz olan eserleri işlevsel olarak nasıl kıymetlendirebilir diye de düşünmek zorundaydık ve sonuçta oraya bir listeyle birinci eserlerimiz çıktı” diyerek ekledi:
“Hiç unutamıyorum. 1 Eylül 2020 Dolcida’nın satışa açıldığı gündü. Bir gece evvel her eserden beşer tane hazırlamıştık. Sonraki gün tamamı satıldı ve yenilerini üretmem gerekti lakin dağın başındaydık ve elektrikler kesildi. Mum ışığında çikolata yapmaya başladım. Birinci siparişlerimiz olağan ki yakın arkadaşlarımız ve bize inanan akrabalarımız tarafından verilmişti. Fakat o heyecanla ürettiğim ve sattığım birinci eserler çok değerliydi.”
‘KİMSENİN DUYMADIĞI, SIFIRDAN ÇIKAN BİR MARKAYDIK’
Pandemi devrinin kendileri için bir fırsat olduğunu lisana getiren çift, “Dolcida’yı, online satışın en ağır olduğu bu devirde kurduk ve sırf internet üzerinden satış yaptığımız için bizim avantajımıza çalıştı. Elbette kimi zorluklar da yaşadık. Bilhassa hammaddeye erişim ve kargo süreçleri vakit zaman hayli yorucuydu. Sokağa çıkma yasakları sürecin idaresini zorlaştırsa da, genel manada pandemi devri bizim için büyüme fırsatıydı. Markamızın yükselişini, pandemiyle birlikte sürat kazanan e-ticaret dalgasına stratejik formda odaklanmamıza borçluyuz. Pandemi sonrası ise satışlarımızı şarküteri ve butik market biçimi yerlere taşıyarak eserlerimizi fizikî noktalara da ulaştırmaya başladık. Tüm bu süreç, başından sonuna şuurlu ve stratejik bir planın parçasıydı” tabirlerine yer verdi.
Ürünlerinin içeriklerini gören insanların vakitle toplumsal medya üzerinden sipariş vermeye başladıklarına değinen Büşra Şafak, “Ürünler satıldıkça ambalajlarımızı geliştirme bahtı bulduk. Elbette şimdi kimsenin duymadığı, sıfırdan çıkan bir markaydık. İnsanların bize inanç duyması vakit alacaktı. Bu yüzden toplumsal medyada bir inanç ortamı oluşturabilmek ismine yakın etrafımızdan dayanak istedik. Arkadaşlarımız ve akrabalarımız bizi paylaşarak birinci bin takipçimize ulaşmamıza yardımcı oldular” biçiminde konuştu.
‘ÖNCELİKLE MÜŞTERİ İNANCINI KAZANMAK GEREKİYORDU’
Satışa başlamadan bir ay evvel, takipçilerle eserlerinin görsellerini kademeli halde paylaştıklarını söyleyen Büşra, “Hiçbir eseri tam haliyle göstermeyerek bir merak duygusu oluşturduk. Satış başladıktan sonra da yakın etrafımızın yaptığı alışverişler, onların olumlu tecrübelerini paylaşmaları ve bizi etraflarına önermeleriyle birlikte küçük ancak istikrarlı bir ivmeyle büyümeye başladık. Birinci satış kanalımız büsbütün toplumsal medyaydı. Online satış platformlarına geçişimiz ise epeyce vakit aldı. Öncelikle müşteri itimadını kazanmak gerekiyordu. Tüm bu süreç boyunca küçük ancak emin adımlarla markamızı bugünkü haline getirdik” diye konuşarak şöyle devam etti:
“Biz büsbütün online satış yapan bir markayız. Başlangıçta tüm dijital kanalları aktif kullanamıyorduk, bu yüzden toplumsal medya bizim için her şeydi. Kendimizi tanıtmak, ne yaptığımızı anlatmak büsbütün toplumsal medya üzerinden ilerledi. Aslında hâlâ işimizin çok büyük bir kısmı buradan yürüyor. Instagram’ın yanı sıra TikTok ve YouTube üzere farklı mecralarda da içerik üretiyoruz. Şayet bu alanlarda faal olmasaydık, bugün geldiğimiz noktaya ulaşmamız mümkün olmazdı. Artık ‘başarılı’ diyebileceğimiz bir evredeyiz. Bilhassa son bir yılda süratli bir büyüme yakaladık ve bu büyüme hâlâ devam ediyor.”
‘BİLGİSİZLİĞİMİZ DOLANDIRILMAMIZA SEBEP OLDU’
“Hiç pes etmedim. Keşke başlamasaydık demek aklımdan bile geçmedi” diyen Büşra Şafak, “Elbette çok zorlandığımız, artık devam edemeyeceğimizi düşündüğümüz vakitler oldu. Sıfırdan, neredeyse sermayesiz bir marka kurmak sahiden zordu. Ciddi borçlar altına girdiğimiz, işlerimizin berbat gittiği devirler yaşadık. Ödeyemeyeceğimizi düşündüğümüz borçlar oldu. Lakin ne vakit tabana vursak, daima birbirimize birebir şeyi söyledik: ‘Bir hayal kurduk, bu yola girdik ve pişman değiliz. Âlâ ki yaptık.’ Daima bu inançla yolumuza devam ettik. Bu işe girdiğimiz için hiçbir vakit pişman olmadık. Verdiğimiz en gerçek karardı ve hâlâ gerisindeyim. Attığımız her adımın sorumluluğunu gururla taşıyorum. Bu işi ‘Hayalimi yaşıyorum’ diyerek tanımlayabilirim” bilgisini paylaştı.
“Aslında birçok şeyi hem biliyor hem de bilmiyorduk. Zira ikimizin de Dolcida’daki rollerine dair geçmişte tecrübesi vardı yani büsbütün yabancı olduğumuz bir işe girmedik” şeklinde konuşan Büşra, “Ancak bu işi kendi markamız olarak birinci defa yapıyorduk ve bu çok farklı bir sorumluluktu. ‘Keşke bilseydik’ dediğim hususların başında ise patent süreci geliyor. Aslında patentimizi almıştık ama bir firma, patentimizin geçerli olmadığını argüman ederek bizi yanılttı. Gerçek olmayan bilgilerle bizi kandırdılar ve bu durum bize önemli maddi kayıplar yaşattı. Hâlâ bu süreçle uğraşıyoruz ve dava devam ediyor. O devir bu mevzudaki bilgisizliğimiz, ne yazık ki dolandırılmamıza neden oldu” ifadelerine yer verdi.
‘BİZİM VİZYONUMUZ BİRAZ DAHA FARKLI’
Türkiye’de çok başarılı ve kaliteli çikolata üreticileri olduğunu söyleyen Büşra Şafak, “Bizim vizyonumuz biraz daha farklı. Biz, yalnızca vegan ve yalnızca glutensiz üretim yapan, bulaşma riski olmayan az firmalardan biriyiz. Yani eserlerimiz yalnızca günlük tüketime değil, tıpkı vakitte alerjisi olan bireylere ve çölyak hastalarına da uygun. Bu tarafımızla öteki çikolatalardan ayrışıyoruz. Bizçok araştırdık, çok çalıştık ve daima öğrenmeye devam ettik. İmkânsızlıklar içinde bir şeyler var etmeye çalışmak, vakitle o işte ustalaşmayı da beraberinde getiriyor” dedi ve ekledi:
“Bir işe başladıysak, o işte en düzgünü olmak zorundaydık. Bu yüzden 5 yıl boyunca bir işi sürdürmek ve onu büyüterek devam ettirebilmek kolay değil. Elimizde fazla imkân olmadığı için işi bilen birine yaptırma bahtımız da yoktu. Ne gerekiyorsa biz öğrendik, biz yaptık. Bu da bizi hem daha donanımlı hem de daha güçlü bir hale getirdi. Birkaç yıl evvel bir röportajda şunu duymuştum. Bir kişi iş kurmaya karar verdiğinde genelde birinci yaptığı şey şık bir ofis tutmak, hoş mobilyalar almak, hatta tahminen bir sekreter işe almak oluyor. Şimdi para kazanmadan bu kadar harcama yapınca, kısa müddet sonra ‘Battım’ diyor. O röportajı dinlediğimde, bizim ne kadar gerçek ilerlediğimizi fark ettim. Tahminen elimizde büyük bir sermaye olsaydı, biz de kimi şımarıklıklar yapabilirdik lakin yoktu. Ve bu, bizi daha dikkatli ve yaratıcı olmaya zorladı.”
‘BİR İŞİN ÇIRAĞI OLUNMADAN İŞVERENİ OLUNMUYOR’
“Çevremde bazen hiç bilmediği bir işe adım atmak isteyen beşerler bana danışıyor” diyen Büşra Şafak, “Daha evvel o alanda hiç deneyimi olmamış lakin ‘Ben bu işi yapmak istiyorum’ diyorlar. Bizim bu işte belirli bir muvaffakiyete ulaşabilmemizin bir öbür sebebi de, ikimizin de kendi sorumluluk alanlarında uzun yıllar çalışmış ve tecrübe kazanmış olması. Yani bir işin çırağı olmadan işvereni olunmuyor. Ne kadar çok tecrübenin varsa, ne kadar çok emek verip öğrenmişsen, o işi kendi işin haline getirdiğinde başarılı olma ihtimalin de o kadar yüksek oluyor” diyerek kelamlarını şöyle noktaladı:
“Üretim alanımızı büyütmek ve daha geniş bir alanda üretim yapabilmeyi hedefliyoruz. Çok büyük hayaller kurmak yerine, sağlam ve yanlışsız adımlarla ilerlemeyi tercih ediyoruz. Kendimizden emin bir formda, her adımı planlayarak ilerlemek bizim için daha kıymetli. Bu yüzden başlangıç amacım tahminen küçük görünebilir ancak bizim için çok bedelli: Üretim kapasitemizi artırmak. Zira en yeterli bildiğimiz ve en âlâ yaptığımız şey üretmek.”
