42 yıl insan yüzü görmediler! Jeologlar keşfetti, haritada yeri yok: ‘Tuzu özledim’

Derleyen: Betül Topaklı / Milliyet.com.tr – Her şey 1978 yazında Rusya’nın güney Sibirya ormanlarında yapılan bir maden arama çalışması sırasında ortaya çıktı. Sovyet helikopter pilotu, ülkedeki madencilik faaliyetlerine yönelik olarak Sibirya üzerinde gerçekleştirdiği keşif uçuşu sırasında akıllara sakinlik verecek bir görünümle karşılaştı. Abakan Dağı’nın yamaçlarındaki bir açıklıkta insan ömrüne ait belirtiler vardı. Fakat kelam konusu bu bölge, toplumdan izole, medeniyetten de epey uzaktı. Üstelik resmi kayıtlara nazaran de bölgede yaşayan rastgele bir insan topluluğu yoktu. Esasen olması da mümkün değildi. Çünkü Sibirya’nın ömrü olanaksız hale getiren kuvvetli şartları bu bölge için de ziyadesiyle geçerliydi.

DÜNYANIN EN YALNIZ AİLESİ
Abakan sıradağlarının ıssız yaylasındaki küçük kulübe yerleşim ünitesine 150 kilometre uzaklıktaydı. Daha evvel hiçbir haritada yer almamıştı. Ömür belirtisi bulunan bölgeye giden jeologlar, kulübeye ulaşmak için saatlerce şiddetli bir yürüyüş yapmak zorunda kaldı. Kapıyı açtıklarında tarihe “dünyanın en yalnız” ailesi olarak geçecek Lykovlar’ın enteresan kıssasıyla karşılaştılar. 6 kişiden oluşan Lykov ailesi, 42 yıl boyunca medeniyetten uzaktaki güçlü bir hayatın kahramanlarıydı. Pekala bu beşerler neden izole bir hayatı tercih etmişlerdi?
RUSYA’DAKİ DİNİ BASKILARDAN KAÇTI
Lykov ailesi, Eski İnananlar olarak bilinen radikal bir Rus Ortodoks mezhebine mensuptu. Eski İnananlar, 1917 yılında gerçekleşen ihtilalin akabinde inançsız Bolşeviklerin baskısıyla karşı karşıya kaldı. Karp’ın kardeşinin Bolşevikler tarafından öldürülmesi onun ailesini de alarak memleketleri Lykovo’dan doğuya hakikat kaçmasına neden oldu. Rusya’daki dini baskılardan kaçmak için 1936 yılında medeniyetten büsbütün uzaklaşan Karp ve eşi Akulina, iki çocukları Savin ve Natalia ile birlikte yaşadıkları köyü terk etti ve Sibirya ormanlarının derinliklerinde yeni bir yaşama başladı. Sırasıyla 1940 ve 1942 yılında dünyaya gelen Dmitry ve Agafia’nın da ortalarına katılmasıyla Lykov ailesi 6 kişilik büyük bir aile haline geldi. Ailenin son iki üyesi 1978 yılında kadar anne, baba ve kardeşlerinden diğer hiçbir insan görmeyecekti.

DOĞANIN SUNDUKLARIYLA YETİNDİLER
Abakan Irmağı havzası yakınlarındaki bir kulübeye yerleşen ailenin bulunduğu yer; yol, elektrik ya da rastgele bir hayat belirtisinden uzaktı. Artık anne, baba ve çocuklarının tek sığınağı, küçük tahta bir kulübeydi. Lykov ailesi, dış dünyadan büsbütün kopuk bir hayat sürerken tabiatın sunduğu her şeyle yetinmek zorunda kaldı. Besin gereksinimlerini patates, çam fıstığı, yabani meyveler ve bulabildikleri küçük hayvanlarla karşıladılar. Kıyafetleri yırtıldığında keten lifleri ve huş ağacı kabuğundan elbiseler yaptılar. Demirden yapılmış tencere ve tavalar vakitle bozulunca, Akulina Lykov kabuklardan kaplar üretmeye çalıştı. Lakin vakit geçtikçe imkanlar daha da azaldı.
Tarihler 1961 yılını gösterdiğinde aşırı kar yağışı ailenin tüm mahsulünün yok olmasına neden oldu. Anne Akulina ise bu ağır kıtlık periyodunda çocuklarının hayatta kalabilmesi için kendi canını feda etti.
DÜNYADA YAŞANANLARDAN HABERLERİ OLMADI
Bilim insanları hayatlarını merak ettikleri Lykov ailesini görmek için ormana gitti. Baba Karp Lykov, onları temkinli ancak misafirperver bir biçimde karşıladı. Aileyle vakit geçirdikçe inanç kazanan takım, ailenin kıssasını daha ayrıntılı öğrendi. Karp, dış dünyanın varlığını kabul etse de dönmeyi asla düşünmedi. Ailenin yaşanan II. Dünya Savaşı’ndan, nükleer bombalardan ya da kent hayatının gürültüsünden haberleri yoktu. Bilim insanları onlara tuz, kibrit, kağıt, kalem ve el feneri üzere çeşitli ikramlar getirdi. Fakat bu yardımlar bile ailenin kararını değiştirmeye yetmedi.

Kendilerine verilen ikramlardan aileyi en çok sevindiren tuz oldu. Tuzun tadını kentteki hayatından bilen baba Karp, tuzu özlediğini ve tuzsuz geçen 42 yılın tam bir eziyet olduğunu söyledi.
EVİN KÜÇÜK KIZI HÂLÂ ORMANDA YAŞIYOR
1981 yılına gelindiğinde ise aileden mevt haberleri peş peşe geldi. Savin ve Natalia, böbrek yetmezliği sonucu hayatını kaybederken, Dmitry ise zatürreden öldü. Baba Karp ise 1988 yılında hayata gözlerini yumdu. Geride ise yıllar içinde bir keçi ve tavuk sürüsü biriktirerek kendine yeni bir kulübe inşa eden konutun küçük kızı Agafia Lykova kaldı. Agafia, 18 yıl boyunca jeolog Yerofei Sedov ile yaşadı. Tek bacağını kaybetmiş olan Yerefoi, 2015 yılında ölünce Agafia, Sibirya ormanlarında yalnız kalmaya devam etti. İlerleyen yaşına karşın çağdaş hayata dönmeyi ısrarla reddetti. Yalnızca 2016 yılında bir müddetliğine hastaneye kaldırıldı. 2025 yılı prestijiyle 81 yaşında olan Agafia Lykov ömrünü, hâlâ medeniyetin dışında ancak inançlarına ve ömür biçimine sadık formda sürdürüyor.