10.500 yıl evvel yaşamış bayanın yüzü tekrar canlandırıldı: Avrupalılar daha koyu tenliymiş

Ghent Üniversitesi bulunan araştırmacılar, ROAM Projesi kapsamında sanatkarlar Kennis & Kennis ve Ulco Gimmerveen ile birlikte çalışarak, bugünkü Belçika’nın Meuse Vadisi’nde yaşamış bir bayanın yüzünü 10 bin yıl öncesinden günümüze taşımayı başardı.
Kadının kalıntıları birinci defa 1988’de, Dinant yakınlarındaki Margaux Mağarası’nda keşfedilmişti. Ortadan geçen yılların akabinde arkeologlar, genetik uzmanları, sanatkarlar ve antropologlardan oluşan bir grup, bu antik insanı hem bilimsel hem de sanatsal metotlarla tekrar canlandırmayı başardı.
Araştırmacılar öncelikle bayanın kafatasını tarayarak 3 boyutlu bir model oluşturdu. Bu modelin üzerine kas ve cilt dokusu eklenerek gerçekçi bir yüz rekonstrüksiyonu yapıldı. Genetik tahliller sayesinde, bayanın mavi gözlü olduğu anlaşıldı. Deri rengi ise orta tonlu, yani ne çok açık ne de çok koyu olarak tespit edildi.
ÇEDAR ADAMI İLE BİREBİR SOYDAN
Bu bayanın Çedar Adamı olarak bilinen Cheddar Gorge ile birebir soydan olduğu düşünülüyor. Çedar Adamı, İngiltere’de Gough’s Mağarası’nda bulunmuş ve kendisinin yaklaşık olarak MÖ 7150 yılında yaşadığı kestirim ediliyor. Kalıntılardan bir hücum sonucu, güçlü bir halde öldüğü anlaşılan Gorge, Britanya’nın en eski, modülleri bütün olan insan iskeleti olarak biliniyor.
Projede yer alan genetikçi Dr. Maïté Rivollat, daha evvel bu periyoda ilişkin çok az sayıda kalıntı bulunduğu için Batı Avrupa’daki avcı-toplayıcılar olarak isimlendirilen bu insanların, dış görünüşlerinin tekdüze olduğu sanıldığını, lakin bu tekrar inşa sayesinde o devirde de fizikî çeşitliliğin var olduğunu söyledi.
Tarih öncesi insanların cilt renkleriyle ilgili genel kanı, Afrika’dan yayılan insan çeşidinin farklı coğrafyalara ahenk sağlarken cilt renginde değişimler yaşadığı tarafındaydı. Güneş ışınlarından korunmak gayesiyle vakitle tenin yoğunlaştığı, daha az güneş alan bölgelerde ise açıldığı düşünülüyor. Ancak Margaux bayanı üzere örnekler, bu sürecin sanılandan daha karmaşık ve erken yaşanmış olabileceğini gösteriyor.
2017’de yapılan bir öbür araştırma ise, hafif ciltli, açık gözlü ve açık saçlı genlerin de Afrika kökenli olabileceğini ortaya koymuştu. Bu da insan evriminin deri rengi çeşitliliği açısından hayli eskiye dayandığını destekliyor.